Na środę, 3 września, o godzinie 8:30 zwołano XXII sesję Rady Miejskiej w Nowogardzie. Dzień wcześniej obradować będą komisje: Finansowo-Gospodarcza, Spraw Wiejskich oraz Edukacji i Spraw Społecznych.
W porządku obrad znalazły się trzy punkty, które mogą mieć długofalowe skutki dla gminy:
- poręczenie kredytu dla szpitala na kwotę 2 mln zł,
- powołanie Centrum Usług Społecznych i nadanie mu statutu,
- zgoda na utworzenie i przystąpienie do spółdzielni energetycznej.
Poręczenie dla szpitala
Projekt uchwały zakłada, że gmina poręczy kredyt obrotowy szpitala w Nowogardzie do kwoty 2 mln zł, z terminem do 30 września 2026 r. Jak zapisano w uzasadnieniu, brak poręczenia spowodowałby, że bank zażądałby spłaty całości długu w ciągu zaledwie sześciu miesięcy. To mogłoby zagrozić płynności finansowej szpitala.
Poręczenie oznacza jednak ryzyko dla gminy – w przypadku problemów szpitala to budżet samorządu musiałby pokryć zobowiązania wobec banku.
Centrum Usług Społecznych
Kolejna uchwała dotyczy powołania CUS i nadania mu statutu. To rozwiązanie, które wprowadza nową formę organizacji pomocy społecznej w gminie – zintegrowane centrum koordynujące różne usługi na rzecz mieszkańców.
Spółdzielnia Energetyczna Gminy Nowogard
Najwięcej pytań budzi projekt uchwały o utworzeniu spółdzielni energetycznej. Uzasadnienie jest lakoniczne – mówi o samowystarczalności energetycznej, ochronie środowiska i oszczędnościach wynikających ze zwolnienia z części opłat (OZE, mocowa, kogeneracyjna).
Brakuje jednak szczegółów:
– kto konkretnie ma wejść do spółdzielni,
– jakie inwestycje w OZE będą realizowane,
– ile wyniosą koszty początkowe i kto je poniesie,
– jak będzie wyglądała struktura zarządzania.
Na razie miałaby to być zgoda kierunkowa i upoważnienie dla burmistrza do dalszych działań.
Co mówi prawo?
Spółdzielnia energetyczna to rozwiązanie przewidziane w ustawie o odnawialnych źródłach energii. Jej członkami mogą być osoby fizyczne, samorządy, spółki komunalne, rolnicy czy spółdzielnie mieszkaniowe.
Członkowie produkują energię w instalacjach OZE i rozliczają ją w systemie prosumenckim. Dzięki temu są zwolnieni z części opłat, co faktycznie może oznaczać niższe rachunki – ale tylko dla tych, którzy do spółdzielni należą.
Czy mieszkańcy płacą mniej?
W Polsce działa już ponad 100 spółdzielni energetycznych, ale realne i potwierdzone obniżki rachunków pojawiły się głównie w instytucjach publicznych:
Lądek-Zdrój (Dolny Śląsk) – gmina uruchomiła spółdzielnię z farmą PV o mocy 1 MW. W pierwszym roku rachunki jednostek publicznych (np. oczyszczalni) spadły o ponad 60%, a całkowite oszczędności gminy wyniosły ok. 660 tys. zł rocznie.
Skawina (Małopolska) – dzięki lokalnej spółdzielni rachunki urzędu i instytucji spadły o 30–35%.
Na razie brak przykładów, by całe społeczności lokalne – zwykłe gospodarstwa domowe – płaciły mniej za prąd tylko dlatego, że w gminie powstała spółdzielnia. Aby mieszkańcy odczuli różnicę, musieliby wprost przystąpić do spółdzielni jako członkowie.
Nowogard – spółdzielnia a temat wiatraków
Warto zauważyć pewien kontekst. Od marca 2025 r. firma PNE Polska (dawniej Sevivon) stara się o zgodę na budowę farm wiatrowych w gminie. Burmistrz deklarował, że zgoda zapadnie tylko wtedy, gdy mieszkańcy sołectw wyrażą na to zgodę.
Z drugiej strony, uchwała o utworzeniu spółdzielni energetycznej wygląda jak przygotowanie gruntu pod model, w którym takie farmy mogłyby zostać włączone do wspólnego systemu energetycznego gminy.
To rodzi pytania o spójność działań i czy o wszystkich szczegółach mieszkańcy są informowani.
Podsumowanie
Sesja 3 września w Nowogardzie będzie należała do ważniejszych w tym roku. Radni podejmą decyzję o poręczeniu kredytu dla szpitala, dadzą (lub nie) zielone światło dla spółdzielni energetycznej oraz zdecydują o utworzeniu CUS.
Przykłady z innych gmin pokazują, że spółdzielnie energetyczne mogą faktycznie przynieść duże oszczędności – ale głównie instytucjom publicznym.
Czy w Nowogardzie uda się stworzyć model korzystny także dla mieszkańców i czy w ogóle jest taka intencja? To pytanie, które na razie pozostaje otwarte.
